Việc cho thuê đất, quản lý, sử dụng đất và thực hiện nghĩa vụ tài chính: Công ty Cổ phần Cơ khí - Lắp máy Sông Đà thuộc Tổng Công ty Sông Đà trước đây là doanh nghiệp Nhà nước, hiện nay đã thực hiện Cổ phần hóa. Công ty Cổ phần Cơ khí - Lắp máy Sông Đà hoạt động theo giấy chứng nhận kinh doanh số 5400 240573-007, đăng ký thay đổi lần 2 ngày 04/6/2015 do Sở Kế hoạch và Đầu tư tỉnh Hòa Bình cấp. Công ty được Ủy ban nhân dân (UBND) tỉnh cho thuê đất với diện tích 61.372,8 m2 tại Khu Công nghiệp bờ trái sông Đà, đường Lê Thánh Tông, phường Hữu Nghị, thành phố Hòa Bình; ký Hợp đồng thuê đất năm 2007; UBND tỉnh cấp giấy chứng nhận quyền sử dụng đất số AD 973125 ngày 22/3/2007. Các công trình xây dựng trên đất chủ yếu được thực hiện từ trước những năm 1982 (không có công trình xây dựng mới phát sinh). Quá trình sử dụng đất, Công ty Cổ phần Cơ khí - Lắp máy Sông Đà chậm nộp tiền thuê đất, Cục Thuế tỉnh đã nhiều lần đôn đốc nhưng Công ty không thực hiện, do đó Cục thuế tỉnh đã thực hiện xử lý hành chính theo quy định. Cụ thể: Ngày 03/4/2019 Cục thuế tỉnh Hòa Bình ban hành Quyết định số 1182/QĐ-CT về việc cưỡng chế thi hành quyết định hành chính thuế bằng biện pháp thông báo hóa đơn không còn giá trị sử dụng; Quyết định số 1570/QĐ-CT ngày 03/4/2020 về việc cưỡng chế thi hành quyết định hành chính thuế bằng biện pháp thông báo hóa đơn không còn giá trị sử dụng; Quyết định số 1543/QĐ-CT ngày 07/4/2021 về việc cưỡng chế thi hành quyết định hành chính về quản lý thuế bằng biện pháp ngừng sử dụng hóa đơn, nhưng Công ty Cổ phần Cơ khí - Lắp máy Sông Đà không chấp hành.
Công tác thanh tra việc quản lý, sử dụng đất, thực hiện nghĩa vụ tài chính: Đoàn Thanh tra liên ngành đã tiến hành thanh tra việc quản lý sử dụng đất của Công ty Cổ phần Cơ khí - Lắp máy Sông Đà (Quyết định số 210/QĐ-STNMT ngày 01/6/2020 của Giám đốc Sở Tài nguyên và Môi trường về việc thành lập Đoàn Thanh tra liên ngành). Tại thời điểm thanh tra, kiểm tra thực tế, một số khu đất hiện không sử dụng một số công trình xây dựng, sử dụng không hết công suất; xác định Công ty Cổ phần Cơ khí - Lắp máy sông Đà đang nợ tiền thuê đất, tiền phạt, tiền chậm nộp; cơ quan thuế đã có các quyết định cưỡng chế nhưng Công ty Cổ phần Cơ khí - Lắp máy sông Đà không chấp hành. Căn cứ quy định tại khoản 7 Điều 12 Luật Đất đai năm 2013, quy định những hành vi bị nghiêm cấm: “7. Không thực hiện hoặc thực hiện không đầy đủ nghĩa vụ tài chính đối với Nhà nước.”; điểm g khoản 1 Điều 64 quy định về thu hồi đất do vi phạm pháp luật về đất đai:“g) Người sử dụng đất không thực hiện nghĩa vụ đối với Nhà nước và đã bị xử phạt vi phạm hành chính mà không chấp hành”; Điều 15a Nghị định số 43/2014/NĐ-CP ngày 15/5/2014 của Chính phủ (được sửa đổi bổ sung tại khoản 13 Điều 2 Nghị định số 01/2017/NĐ-CP ngày 06/01/2017 của Chính phủ), quy định:“Việc thu hồi đất đối với trường hợp người sử dụng đất không thực hiện nghĩa vụ với Nhà nước quy định tại điểm g khoản 1 Điều 64 của Luật Đất đai được thực hiện trong trường hợp người sử dụng đất không thực hiện hoặc thực hiện không đầy đủ nghĩa vụ nộp tiền sử dụng đất, tiền thuê đất theo quy định của pháp luật mà đã bị cơ quan nhà nước có thẩm quyền cưỡng chế thực hiện nghĩa vụ tài chính nhưng không chấp hành.” Như vậy, khu đất do Công ty Cổ phần Cơ khí - Lắp máy sông Đà thuê đất trả tiền hàng năm tại Khu công nghiệp bờ trái Sông Đà, phường Hữu Nghị, thành phố Hòa Bình thuộc trường hợp phải thu hồi đất do vi phạm không thực hiện nghĩa vụ đối với nhà nước theo quy định tại điểm g khoản 1 Điều 64 Luật Đất đai năm 2013; cơ quan thuế đã có các Quyết định cưỡng chế nhưng Công ty Cổ phần Cơ khí - Lắp máy sông Đà không chấp hành. Sở Tài nguyên và Môi trường đã ban hành Kết luận thanh tra số 93/KL-STNMT ngày 08/3/2021 về việc cho thuê đất, thuê hạ tầng đối với nhà đầu tư thứ cấp tại Khu công nghiệp Lương Sơn và Khu công nghiệp bờ trái Sông Đà, trong đó xác định Công ty Cổ phần Cơ khí - Lắp máy Sông Đà đang nợ tiền thuê đất, tiền phạt, tiền chậm nộp đã vi phạm điểm g khoản 1 Điều 64 Luật Đất đai năm 2013. Ngày 29/3/2021, UBND tỉnh có văn bản số 1969/VPUBND-NNTN, giao Sở Tài nguyên và Môi trường chủ trì phối hợp với các cơ quan có liên quan lập hồ sơ thu hồi đối với diện tích khu đất do Công ty Cổ phần Cơ khí - Lắp máy sông Đà đang sử dụng theo hình thức thuê đất trả tiền hàng năm tại phường Hữu nghị, thành phố Hòa Bình, tỉnh Hòa Bình.
Công tác thu hồi đất do vi phạm pháp luật về đất đai: Ngày 23/12/2021, Sở Tài nguyên và Môi trường có Tờ trình số 648/TTr-STNMT về việc thu hồi đất do Công ty Cổ phần Cơ khí - Lắp máy sông Đà thuê đất trả tiền hàng năm tại Khu công nghiệp bờ trái Sông Đà, phường Hữu Nghị, thành phố Hòa Bình để giao cho Trung tâm Phát triển quỹ đất thuộc Sở Tài nguyên và Môi trường quản lý. Trên cơ sở thống nhất ý kiến của các Thành viên UBND tỉnh; ngày 07/7/2022, UBND tỉnh ban hành Quyết định số 1357/QĐ-UBND về việc thu hồi đất do Công ty Cổ phần Cơ khí - Lắp máy sông Đà thuê đất trả tiền hàng năm tại Khu công nghiệp bờ trái Sông Đà, phường Hữu Nghị, thành phố Hòa Bình để giao cho Trung tâm Phát triển quỹ đất thuộc Sở Tài nguyên và Môi trường quản lý. Ngày 28/7/2022, Sở Tài nguyên và Môi trường ban hành Thông báo số 300/TB-STNMT gửi Công ty Cổ phần Cơ khí - Lắp máy sông Đà về việc thu hồi Giấy chứng nhận quyền sử dụng đất đã cấp cho Công ty Cổ phần Cơ khí - Lắp máy sông Đà.
Việc Ủy ban nhân dân tỉnh quyết định thu hồi đất do Công ty Cổ phần Cơ khí - Lắp máy sông Đà quản lý, sử dụng, thuê đất trả tiền hàng năm tại Khu công nghiệp bờ trái Sông Đà, phường Hữu Nghị, thành phố Hòa Bình do vi phạm pháp luật đất đai, đã đảm bảo phù hợp theo quy định tại điểm g khoản 1 Điều 64 Luật Đất đai năm 2013./.
