Ngày thường, cảng Bích Hạ, xã Thái Thịnh (thành phố Hoà Bình) tấp nập kẻ bán người mua. Thế nhưng, đã 20 ngày nay mọi hoạt động ở đây gần như tê liệt bởi nước sông Đà khô cạn. Hàng trăm hộ dân nuôi cá trên lòng hồ cũng đang lâm vào nguy cơ… phá sản vì thiếu nước.
Tê liệt
Cảng Bích Hạ, cảng lớn nhất trên tuyến đường sông Đà gần như đóng băng hoàn toàn. Không hàng hoá, không giao dịch, một không khí vắng lặng đến nao lòng. Đã nhiều năm nay, những người buôn bán tại đây mới lại chứng kiến một quang cảnh ảm đạm đến vậy.
Cảng Bích Hạ, cảng lớn nhất trên tuyến đường sông Đà gần như đóng băng hoàn toàn. Không hàng hoá, không giao dịch, một không khí vắng lặng đến nao lòng. Đã nhiều năm nay, những người buôn bán tại đây mới lại chứng kiến một quang cảnh ảm đạm đến vậy.
Đang là mùa xoài Yên Châu, mận Mộc Châu nhưng cảng Bích Hạ không có lấy một quả. Những năm trước sông Đà là tuyến vận tải chính đưa những đặc sản này từ vùng cao Sơn La về xuôi nhưng năm nay hoàn toàn vắng bóng. Những hàng quán dọc hai bên bến cảng vắng hoe.
Từng tốp cửu vạn mất việc tụm năm tụm bảy chơi bài giết thời gian. Đám xe ôm ngồi mòn mỏi mong chờ những đoàn khách du lịch lòng hồ ít ỏi.
Buồn nhất vẫn là các chủ thuyền. Đầu tư cả tỷ đồng mà chủ yếu là vay mượn ngân hàng nhưng cả tháng không sinh lời khiến ai cũng như ngồi trên đống lửa.
19 năm buôn bán ngược xuôi trên sông Đà nhưng chưa bao giờ chị Nguyễn Thị Hoa lại rơi vào thảm cảnh oái ăm như năm nay. Suốt 20 ngày qua, con tàu trọng tải 150 tấn của gia đình chị không thể nhổ neo rời khỏi cảng Bích Hạ.
19 năm buôn bán ngược xuôi trên sông Đà nhưng chưa bao giờ chị Nguyễn Thị Hoa lại rơi vào thảm cảnh oái ăm như năm nay. Suốt 20 ngày qua, con tàu trọng tải 150 tấn của gia đình chị không thể nhổ neo rời khỏi cảng Bích Hạ.
Trên thuyền hàng hoá đã chất đầy ú hụ, chị Hoa lo lắng vì bao nhiêu vốn liếng phải "ngâm" trên khoang tàu. “Chúng tôi giờ như con cá đang mắc cạn, kiệt sức thật sự. Tình trạng này kéo dài thua lỗ chỏng vó", chị Hoa than thở.
Cảng Bích Hạ có 11 tàu vận tải lớn như gia đình chị Hoa và hàng trăm tàu thuyền nhỏ khác đều chung cảnh ngộ. Theo chị Hoa, buôn bán trên sông Đà phải "nghỉ hè" là bình thường thế nhưng năm nào hạn hán lắm cũng chỉ nghỉ trong khoảng một tuần là thuyền lại hoạt động bình thường.
Cảng Bích Hạ có 11 tàu vận tải lớn như gia đình chị Hoa và hàng trăm tàu thuyền nhỏ khác đều chung cảnh ngộ. Theo chị Hoa, buôn bán trên sông Đà phải "nghỉ hè" là bình thường thế nhưng năm nào hạn hán lắm cũng chỉ nghỉ trong khoảng một tuần là thuyền lại hoạt động bình thường.
Năm nay các chủ thuyền đã nghỉ gần một tháng và với tình hình hiện nay chị Hoa nhận định có thể một tháng nữa, khi mùa mưa về tàu mới trở lại hoạt động được. Một trong những điều mà các chủ thuyền không hề tính đến đó là sông Đà đang bị phù sa bồi lấp quá nhanh. Vẫn mực nước này những năm trước tàu có thể hoạt động tốt nhưng năm nay tàu đi sẽ bị mắc cạn.
Vẫn mực nước này những năm trước tàu có thể hoạt động tốt nhưng năm nay tàu đi sẽ bị mắc cạn.
Một lý do nữa là việc Thuỷ điện Sơn La tích nước khiến lưu lượng nước sông Đà giảm đi đáng kể. Các chủ tàu có vẻ chủ quan khi không tính đến điều này nên vẫn "ôm" hàng rất nhiều. Chỉ đến khi sông Đà cạn kiệt nước các chủ tàu mới tả hoả.
Một tàu vận tải lớn mỗi tháng ngược xuôi 4 chuyến mang theo hàng trăm tấn hàng, chủ yếu hàng đi lên phục vụ cho người dân ven sông. Với số lượng hàng trăm tàu thuyền lớn nhỏ ra vào cảng Bích Hạ mỗi ngày số lượng hàng hoá phải tính đến con số hàng nghìn tấn.
Một tàu vận tải lớn mỗi tháng ngược xuôi 4 chuyến mang theo hàng trăm tấn hàng, chủ yếu hàng đi lên phục vụ cho người dân ven sông. Với số lượng hàng trăm tàu thuyền lớn nhỏ ra vào cảng Bích Hạ mỗi ngày số lượng hàng hoá phải tính đến con số hàng nghìn tấn.
Xe ôm ngồi mòn mỏi mong chờ những đoàn khách du lịch lòng hồ ít ỏi.
Gần một tháng không hoạt động, các lái buôn dự đoán hiện đã có nhiều chợ ven sông "không còn gì để bán", người dân có tiền cũng không có hàng để mua. Người dân ven sông sống phụ thuộc rất nhiều vào lượng hàng hoá từ tuyến đường thuỷ quan trọng này. Cảng Bích Hạ không hoạt động, các xã miền núi dọc sông Đà đang mong mỏi hàng hoá hơn bao giờ hết.
Nuôi cá… trắng tay
Nước lòng hồ Hoà Bình cạn, hàng trăm lồng cá của bà con ở các huyện Mai Châu, Cao Phong, Đà Bắc chết hàng loạt. Bao nhiêu vốn liếng, công sức nuôi của người nông dân bỗng chốc tan thành mây khói. Nhìn cá chết trắng lồng không bán, không ăn, không cho ai được họ chỉ biết ngậm đắng và kêu trời.
Nuôi cá… trắng tay
Nước lòng hồ Hoà Bình cạn, hàng trăm lồng cá của bà con ở các huyện Mai Châu, Cao Phong, Đà Bắc chết hàng loạt. Bao nhiêu vốn liếng, công sức nuôi của người nông dân bỗng chốc tan thành mây khói. Nhìn cá chết trắng lồng không bán, không ăn, không cho ai được họ chỉ biết ngậm đắng và kêu trời.
Khi tôi đi thực tế, định xuống tận lồng cá để xem thực hư như thế nào thì ông Nguyễn Văn Toàn ở xóm Mới xã Thung Nai huyện Cao Phong ngăn lại: "Anh đừng xuống, nước độc lắm, nước "ăn" chân đấy". Nói rồi ông vạch chân lên cho tôi xem. Đôi chân của ông tím tái, dọc từ đầu gối xuống đến bàn chân mọc chằng chịt mụn mưng mủ.
Mực nước sông Đà xuống mức rất thấp.
Ông cho biết, nước hồ Hoà Bình đang bị "đặc" và rất ô nhiễm, từ hôm cá chết đến nay cứ lội xuống là chân nổi đầy mẩn ngứa. Chưa năm nào nước cạn cá chết nhiều như năm nay. Ngoài cá lồng, cá tự nhiên chết trắng sông, nhiều hôm dân cư sống tại thành phố Hoà Bình vớt được cả tạ cá.
Hợp tác xã nuôi cá ở xã Thung Nai có 12 hộ nuôi 42 lồng đến nay cá đã chết gần hết. Ước tính thiệt hại trên 500 triệu đồng. Theo thông tin từ phòng Nông nghiệp và Phát triển nông thôn huyện Đà Bắc thì trong những ngày vừa qua mưa đầu mùa đã làm chết 280 lồng cá ở các xã Vầy Nưa, Tiền Phong và Đồng Ruộng.Ước thiệt hại toàn huyện trên 5,6 tỷ đồng. Trên địa bàn toàn tỉnh ở vùng lòng hồ Hòa Bình có 1.100 lồng cá nuôi, tất cả đều bị chết hàng loạt.
Mực "nước chết"
Hồ Hoà Bình cạn nước, tuyến vận tải đường sông Đà tê liệt, dân cư nuôi cá lồng đứng trước nguy cơ phá sản. Cuộc sống cư dân sống dọc hai bên sông từ Hoà Bình lên đến Sơn La cũng bị ảnh hưởng nghiêm trọng vì không có hàng hoá. Các chợ dọc bên sông lâm vào cảnh "khan" hàng nghiêm trọng, có những chợ đầu mối quan trọng có nguy cơ đóng cửa.
Hợp tác xã nuôi cá ở xã Thung Nai có 12 hộ nuôi 42 lồng đến nay cá đã chết gần hết. Ước tính thiệt hại trên 500 triệu đồng. Theo thông tin từ phòng Nông nghiệp và Phát triển nông thôn huyện Đà Bắc thì trong những ngày vừa qua mưa đầu mùa đã làm chết 280 lồng cá ở các xã Vầy Nưa, Tiền Phong và Đồng Ruộng.Ước thiệt hại toàn huyện trên 5,6 tỷ đồng. Trên địa bàn toàn tỉnh ở vùng lòng hồ Hòa Bình có 1.100 lồng cá nuôi, tất cả đều bị chết hàng loạt.
Mực "nước chết"
Hồ Hoà Bình cạn nước, tuyến vận tải đường sông Đà tê liệt, dân cư nuôi cá lồng đứng trước nguy cơ phá sản. Cuộc sống cư dân sống dọc hai bên sông từ Hoà Bình lên đến Sơn La cũng bị ảnh hưởng nghiêm trọng vì không có hàng hoá. Các chợ dọc bên sông lâm vào cảnh "khan" hàng nghiêm trọng, có những chợ đầu mối quan trọng có nguy cơ đóng cửa.
Mong mỏi ngày nước lên.
Theo báo cáo của Tập đoàn điện lực Việt Nam: Trong tháng 5 do thời tiết tiếp tục khô hạn, lượng mưa nhỏ, chủ yếu ở vùng hạ lưu nên đến ngày 28/5/2010, mực nước ở một số hồ thủy điện trong đó có Hoà Bình đã xuống mức rất thấp, gần với mực nước không thể vận hành phát điện (mực nước chết). Hồ Hoà Bình chỉ còn cách mực nước chết 2,22m, thấp hơn 12,54m so với cùng thời điểm này năm ngoái. Theo các chủ tàu, mực nước lên khoảng 10m nữa tất cả các tàu thuyền sẽ trở lại hoạt động bình thường.
Thuỷ điện Hoà Bình đã không rơi vào "mực nước chết" sau khi hồ Thuỷ điện Sơn La đã tích đầy nước và bắt đầu xả "cứu nguy" từ ngày 29/5/2010. Mực nước tại hồ thuỷ điện Hoà Bình đã nâng cao dần lên khỏi mức nguy hiểm. Thế nhưng, với hàng trăm tàu thuyền lớn nhỏ đang neo đậu tại Cảng Bích Hạ mực nước hiện nay vẫn là "mực nước chết".
Thuỷ điện Hoà Bình đã không rơi vào "mực nước chết" sau khi hồ Thuỷ điện Sơn La đã tích đầy nước và bắt đầu xả "cứu nguy" từ ngày 29/5/2010. Mực nước tại hồ thuỷ điện Hoà Bình đã nâng cao dần lên khỏi mức nguy hiểm. Thế nhưng, với hàng trăm tàu thuyền lớn nhỏ đang neo đậu tại Cảng Bích Hạ mực nước hiện nay vẫn là "mực nước chết".
Tình trạng những cư dân nuôi cá lòng hồ thì đã "chết" thật sự. Nếu không có các cơn lũ sớm từ thượng nguồn, sông Đà vẫn cạn trơ như hiện nay, cuộc sống những ngư dân "ăn theo" sông Đà sẽ bị ảnh hưởng nghiêm trọng.
|
"Cá chết đến thời điểm này được xác định là thiếu oxy. Ngoài ra, do hồ Hòa Bình cạn nước nên lượng phù sa, mưa đầu mùa mang theo nhiều độc tố ở trên rừng xuống sông gây ra hiện tượng cá ngạt chết. Môi trường thay đổi đột ngột do lượng phù sa về gặp thời tiết âm u nên tảo không tạo được oxy". Ông Bùi Văn Chủm(chi cục trưởng Chi cục Thủy sản Hoà Bình) |
