Giai đoạn 2017 đến năm 2020, bình quân hằng năm thành lập mới được 360 doanh nghiệp; lũy kế đến năm 2020 trên địa bàn tỉnh có khoảng 4.000 doanh nghiệp và có 387 hợp tác xã với khoảng 12.638 thành viên tham gia, tạo việc làm thường xuyên cho khoảng 21.600 lao động, trong đó số doanh nghiệp, hợp tác xã hoạt động có hiệu quả là 2.470 doanh nghiệp, hợp tác xã, tăng 2 lần so với năm 2015 (năm 2015 có 1.232 doanh nghiệp, hợp tác xã hoạt động có hiệu quả), thực hiện đạt mục tiêu đề ra; lũy kế đến hết tháng 6/2023, trên địa bàn tỉnh Hòa Bình có khoảng 4.400 doanh nghiệp và 521 hợp tác xã, trong đó có khoảng 2.760 doanh nghiệp, hợp tác xã hoạt động hiệu quả.
Đến năm 2020, khu vực kinh tế tư nhân đã đóng góp khoảng 60,9% vào giá trị GRDP của tỉnh, thực hiện vượt chỉ tiêu đề ra đến năm 2025. Tuy nhiên, vốn đầu tư của doanh nghiệp trong nước và doanh nghiệp FDI (không bao gồm đầu tư của dân cư) đạt thấp, bình quân giai đoạn giai đoạn 2016-2020) chỉ đạt khoảng 24,9% tổng vốn đầu tư toàn xã hội. Năm 2022, khu vực kinh tế tư nhân đóng góp vào giá trị GRDP của tỉnh ước đạt 61% .
Năng suất lao động giai đoạn 2017-2020 tăng bình quân khoảng 13,1%/năm đạt mục tiêu đề ra (Trong đó tăng trưởng năng suất lao động từng năm là: Năm 2017 đạt 11,4%; năm 2018 đạt 10,3%; năm 2019 đạt 21,7% và năm 2020 đạt 9,1%). Tuy nhiên, do tác động của dịch bệnh Covid-19, năng suất lao động năm 2021 giảm 1,16% so với năm 2020 và năm 2022 ước tăng khoảng 3,16% so với năm 2021.
Môi trường đầu tư kinh doanh của tỉnh đã từng bước được cải thiện, việc hỗ trợ, giải quyết vướng mắc, khó khăn cho doanh nghiệp, nhà đầu tư được diễn ra thường xuyên, kết quả giải quyết triệt để. Bên cạnh đó, với việc áp dụng công nghệ thông tin, chính quyền điện tử đã góp phần đẩy nhanh thời gian giải quyết thủ tục hành chính, tạo thuận lợi cho doanh nghiệp, nhà đầu tư. Cơ sở giáo dục của tỉnh cơ bản đáp ứng nhu cầu đào tạo, nâng cao tay nghề của người lao động, góp phần tích cực trong việc chuyển dịch cơ cấu và tăng năng suất lao động của tỉnh.
Bân cạnh những kết quả đạt được, hạ tầng kỹ thuật của tỉnh mặc dù được quan tâm đầu tư, song vẫn chưa đáp ứng được nhu cầu phát triển. Hạ tầng khu, cụm công nghiệp được đầu tư đồng bộ còn thấp, ảnh hưởng tới thu hút đầu tư, đặc biệt là các dự án đầu tư trực tiếp nước ngoài. Hạ tầng thương mại phát triển khá đa dạng tại khu trung tâm, tuy nhiên hệ thống chợ nông thôn hầu hết cơ sở vật chất của chợ còn kém phát triển, nhiều chợ vẫn họp trên bãi đất trống và sử dụng lán tạm. Dịch vụ thương mại điện tử và logistic đã từng bước được đưa vào khai thác nhưng còn hạn chế về quy mô và hiệu quả. Kinh tế tư nhân của tỉnh vẫn đa phần ở quy mô nhỏ và siêu nhỏ, chưa đủ sức cạnh tranh với tập đoàn và doanh nghiệp có vốn đầu tư trực tiếp nước ngoài. Việc liên kết giữa các doanh nghiệp còn hạn chế, chưa hình thành chuỗi liên kết hợp tác, bao tiêu sản phẩm khép kín, làm cơ sở đầu tư chuyên sâu. Việc hỗ trợ, chuyển giao các ứng dụng khoa học, công nghệ tiên tiến cho doanh nghiệp tư nhân để nâng cao chất lượng sản phẩm hàng hóa, dịch vụ còn hạn chế, danh mục khoa học công nghệ được chuyển giao chưa nhiều.
Thời gian tới để tiếp tục thực hiện có hiệu quả Nghị quyết số 10-NQ/TW, cần thống nhất tư tưởng chỉ đạo và thực thi: Tiếp tục chỉ đạo, tuyên truyền, phổ biến để tạo sự đồng thuận và nâng cao nhận thức đầy đủ, toàn diện của cán bộ, đảng viên và nhân dân về chủ trương của Tỉnh ủy, Hội đồng nhân dân, Ủy ban nhân dân về tầm quan trọng của phát triển kinh tế tư nhân trở thành một động lực quan trọng của nền kinh tế thị trường định hướng xã hội chủ nghĩa theo đúng tinh thần Nghị quyết số 10-NQ/TW. Hoàn thành, công khai Quy hoạch tỉnh Hòa Bình đến năm 2030, tầm nhìn đến năm 2050. Đẩy nhanh tiến độ lập quy hoạch xây dựng vùng huyện của các địa phương trong vùng đáp ứng cao nhất nhu cầu thu hút đầu tư, phát triển kinh tế - xã hội, văn hóa của từng địa phương và khả năng kết nối đồng bộ, tổng thể trong tỉnh làm cơ sở xây dựng quy hoạch phân khu, quy hoạch chi tiết, thực hiện quản lý đô thị theo quy hoạch. Tập trung nâng cao tỷ lệ phủ kín quy hoạch phân khu đô thị.
Đẩy mạnh phát triển nông nghiệp ứng dụng công nghệ cao, nông nghiệp thông minh, nông nghiệp hữu cơ. Hình thành vùng chuyên canh quy mô lớn, vùng nguyên liệu ổn định. Đồng thời, tổ chức sản xuất nông nghiệp theo chuỗi giá trị, phát triển kinh tế hợp tác, kinh tế trang trại. Thu hút khuyến khích các nhà đầu tư phát triển cơ sở công nghiệp chế biến sâu từ nguồn nguyên liệu nông lâm sản của tỉnh. Thực hiện liên kết với các địa phương, trung tâm thương mại, siêu thị trong bao tiêu sản phẩm.
Đẩy mạnh phát triển các thành phần kinh tế, các loại hình doanh nghiệp và cơ sở sản xuất - kinh doanh, thông quan việc định hướng, kết nối liên kết, tạo thành mạng lưới sản xuất, bao tiêu sản phẩm. Củng cố, đổi mới và nâng cao hiệu quả hoạt động của doanh nghiệp nhà nước trên cơ sở các doanh nghiệp đã thực hiện cổ phần hóa, thoái vốn Nhà nước không cần nắm giữ theo nguyên tắc thị trường. Tách bạch nhiệm vụ sản xuất, kinh doanh và nhiệm vụ chính trị, công ích. Tăng cường hỗ trợ doanh nghiệp, hợp tác xã thông qua hoạt động xúc tiến thương mại, đầu tư, dự báo thông tin thị trường...
Kêu gọi các nguồn lực để đầu tư đồng bộ kết cấu hạ tầng của tỉnh, đặc biệt là hạ tầng giao thông, hạ tầng khu công nghiệp, cụm công nghiệp, làm cơ sở thu hút đầu tư các dự án sản xuất công nghiệp công nghệ cao, công nghiệp hỗ trợ, đồng thời hỗ trợ doanh nghiệp tham gia chuỗi liên kết với các doanh nghiệp trong Khu công nghệ cao Hòa Lạc.
Tăng cường thực hiện xã hội hóa trong lĩnh vực đào tạo, nâng cao chất lượng lao động. Từng bước chuyển dịch cơ cấu lao động hợp lý, đáp ứng nhu cầu về nhân lực, nhất là nhân lực chất lượng cao cho doanh nghiệp. Tập trung nâng cao chất lượng giáo dục toàn diện và giáo dục mũi nhọn, định hướng nghề nghiệp đối với các cấp học, đặc biệt là cấp trung học phổ thông trên địa bàn tỉnh.
Tập trung cải thiện môi trường đầu tư kinh doanh, giải quyết kịp thời các khó khăn, vướng mắc của doanh nghiệp, góp phần nâng cao năng lực cạnh tranh, tạo lòng tin cho doanh nghiệp, nhà đầu tư đến sản xuất, kinh doanh, đầu tư lâu dài tại tỉnh, tạo nguồn lực cho phát triển kinh tế - xã hội.
Đẩy mạnh liên kết vùng và nâng cao hiệu quả hội nhập kinh tế quốc tế. Tích cực tham gia thực hiện mạnh mẽ liên kết vùng đồng bằng sông sông Hồng và các tỉnh Tây Bắc; tăng cường hợp tác phát triển với các tỉnh, thành phố, doanh nghiệp, đặc biệt là thành phố Hà Nội cả về kinh tế - Khoa học công nghệ - văn hóa - du lịch và an ninh quốc phòng.
Đẩy mạnh cải cách hành chính, tập trung vào các thủ tục hành chính. Thực hiện thực chất việc cắt giảm 30% thời gian giải quyết thủ tục hành chính đã được ban hành. Đơn giản hóa các loại giấy tờ trong giải quyết thủ tục hành chính, bảo đảm tuân thủ quy định của pháp luật. Đồng thời, có thái độ phục vụ chu đáo, nhiệt tình, thân thiện… Xử lý nghiêm hành vi nhũng nhiễu gây khó khăn cho doanh nghiệp khi thực hiện thủ tục hành chính cũng như các hoạt động công vụ có liên quan đến doanh nghiệp.
Khuyến khích các doanh nghiệp có quy mô nhỏ và siêu nhỏ sáp nhập, sở hữu chéo cổ phần để hình thành các tập đoàn kinh tế, doanh nghiệp có quy mô đủ lớn để có tiềm lực tiếp nhận, ứng dụng, phát triển khoa học công nghệ, nâng cao năng suất lao động, sản xuất kinh doanh hiệu quả đủ sức cạnh tranh trên thị trường. Khuyến khích các doanh nghiệp có đủ điều kiện tham gia niêm yết trên sàn chứng khoán tập trung; trước mắt niêm yết trên sàn chứng khoán Upcom để có điều kiện thuận lợi cho việc huy động vốn mở rộng sản xuất kinh doanh và phát triển doanh nghiệp. Khuyến khích liên kết giữa các doanh nghiệp hình thành chuỗi liên kết hợp tác, bao tiêu sản phẩm làm cơ sở đầu tư chuyên sâu./.
