Sau 15 năm thực hiện Chương trình hành động số 18-CTr/TU của Ban Thường vụ Tỉnh ủy, các cấp ủy Đảng, chính quyền đã có sự chuyển biến về nhận thức, từng bước đổi mới, nâng cao năng lực lãnh đạo, chỉ đạo, tổ chức triển khai thực hiện hiệu quả các nội dung của Chương trình hành động. Các cấp ủy, chính quyền đã tăng cường giáo dục chính trị tư tưởng cho đội ngũ văn nghệ sĩ về chủ nghĩa Mác - Lênin, tư tưởng Hồ Chí Minh, về quan điểm đường lối của Đảng, chính sách và pháp luật của Nhà nước đối với vị trí, vai trò của đội ngũ văn nghệ sĩ trong thời kỳ đẩy mạnh công nghiệp hoá, hiện đại hoá đất nước. Tạo điều kiện thuận lợi cho văn nghệ sĩ cập nhật thông tin, nắm vững chủ trương, đường lối của Đảng, chính sách, pháp luật của Nhà nước, của tỉnh cũng như tình hình thực tiễn địa phương. Đến nay, tỉnh đã tiến hành xây dựng quy hoạch, đào tạo, sắp xếp và sử dụng đội ngũ cán bộ văn hoá, văn học, nghệ thuật đủ về số lượng, chất lượng từng bước được nâng lên, bảo đảm tính kế thừa, kế tiếp giữa các thế hệ, đáp ứng yêu cầu nhiệm vụ thực tiễn và nhiệm vụ chính trị của địa phương.
Là địa phương có nền văn hoá phong phú, đa dạng, tỉnh Hòa Bình luôn quan tâm giữ gìn, phát huy và quảng bá nét đẹp truyền thống văn hoá các dân tộc. Đặc biệt chú trọng công tác định hướng các hoạt động sáng tác theo phương châm bảo vệ, phát huy những giá trị truyền thống tốt đẹp. Những năm gần đây, tỉnh đã có sự quan tâm, bố trí ngân sách cho hoạt động văn học, nghệ thuật. Ngoài ngân sách Trung ương được cấp hằng năm, mức hỗ trợ cho hoạt động của Hội Văn học nghệ thuật tỉnh từng bước được nâng lên. Hội đồng nhân dân tỉnh đã tập trung lãnh đạo, chỉ đạo việc thể chế hoá các quan điểm, đường lối, định hướng của Đảng về công tác phát triển văn học, nghệ thuật; quan tâm việc xây dựng quy hoạch và kế hoạch phát triển dài hạn các lĩnh vực văn hoá, văn học, nghệ thuật của tỉnh; rà soát, bổ sung và xây dựng mới các chế độ, chính sách; ban hành cơ chế hỗ trợ đội văn nghệ các thôn, xóm, tổ dân phố mỗi đội 2 triệu đồng/năm từ năm 2012, tăng lên 4 triệu đồng/năm từ năm 2020, góp phần thúc đẩy phong trào văn nghệ quần chúng ngày càng phát triển.
Công tác phát triển, bảo tồn, phát huy các giá trị văn hoá truyền thống, các công trình nghệ thuật gắn với thu hút đầu tư và du lịch được chú trọng; huy động các nguồn lực ngoài ngân sách Nhà nước phục vụ cho phát triển văn hoá, văn học, nghệ thuật. Với phương châm xã hội hoá các hoạt động văn hoá, tỉnh khuyến khích các đơn vị tư nhân xây dựng công viên, bảo tàng văn hoá dân tộc, như: Trung Tâm Nghiên cứu văn hoá Thái Mai Châu (huyện Mai Châu), Bảo tàng Di sản dân tộc Mường (thành phố Hòa Bình); Công viên Di sản các nhà khoa học Việt Nam (huyện Cao Phong); đặc biệt, Bảo tàng Không gian Văn hoá Mường (thành phố Hòa Bình) là nơi tổ chức thành công 05 Festival Mỹ thuật ngoài trời, thu hút gần 200 lượt hoạ sỹ, nhà điêu khắc trong nước và 20 quốc gia trên thế giới.
Công tác quy hoạch, đào tạo, bồi dưỡng cán bộ quản lý văn học nghệ thuật luôn được chú trọng. Trong 15 năm, các văn nghệ sĩ tỉnh Hòa Bình đã sáng tác và quảng bá hơn 1.000 lượt tác phẩm, trong đó gồm: 73 tập thơ; 19 tập tiểu thuyết; 42 tập truyện ngắn; 12 tập ký, tản văn; 40 sách nghiên cứu, sưu tầm văn hoá, văn nghệ dân gian; 02 tập phê bình, chuyên luận văn học; sáng tác dàn dựng gần 100 vở diễn, 200 ca khúc, tổ chức trên 200 buổi công diễn; trên 1.000 tác phẩm nhiếp ảnh, mỹ thuật được trưng bày, triển lãm,… Nhiều tác giả được trao giải thưởng văn học, nghệ thuật của Trung ương, khu vực và các địa phương; các công trình nghiên cứu, sưu tầm về văn hoá, phong tục tập quán dân tộc Mường được giải thưởng của Hội Văn nghệ dân gian Việt Nam.
Việc phát triển phong trào văn nghệ quần chúng luôn được các cấp ủy Đảng, chính quyền coi trọng. Nhằm đáp ứng nhu cầu hưởng thụ và sáng tạo văn hoá, nghệ thuật của Nhân dân trong tỉnh, những năm qua, nhiều câu lạc bộ văn hoá, nghệ thuật truyền thống được thành lập như: Câu lạc bộ Bảo tồn và phát huy giá trị di sản văn hoá Mo Mường, Câu lạc bộ Hát thường đang, bộ mẹng và các câu lạc bộ văn nghệ tại xã, phường, thị trấn thực hiện nhiệm vụ sưu tầm, bảo tồn, gìn giữ, phát huy giá trị văn hoá truyền thống. Các hoạt động trình diễn dân ca, dân vũ, dân nhạc truyền thống được đẩy mạnh thông qua các hội thi, hội diễn, liên hoan văn hoá, văn nghệ tổ chức từ tỉnh đến cơ sở, tại các lễ hội dân gian tổ chức hằng năm, tiêu biểu như: Lễ hội Chùa Tiên (huyện Lạc Thủy); lễ hội Khai hạ Mường Bi (huyện Tân Lạc); lễ hội Đình Băng, Đình Khói, Đình Cổi (huyện Lạc Sơn),…
Cùng với đó, các thiết chế văn hoá cơ sở phục vụ cho hoạt động văn học, nghệ thuật được tăng cường. Toàn tỉnh đã xây dựng và sửa chữa trên 1.200 nhà văn hoá; cấp trang thiết bị cho gần 400 nhà văn hoá theo chương trình mục tiêu quốc gia. Các nhà văn hoá thôn, bản đã phát huy tốt hiệu quả trong sinh hoạt cộng đồng, đặc biệt là hoạt động diễn xướng văn nghệ dân gian, dân ca, dân vũ,… Đồng thời, công tác bảo tồn và phát huy giá trị di sản văn hoá các dân tộc được gắn với triển khai các chương trình, dự án, chính sách dân tộc; duy trì hoạt động các bản, làng người dân tộc Mường, dân tộc Thái, dân tộc Dao,… tại các huyện như Cao Phong, Mai Châu, Đà Bắc,… tạo điều kiện để văn nghệ quần chúng phát triển sâu rộng, làm phong phú thêm đời sống văn hoá tinh thần của Nhân dân, góp phần xây dựng, phát triển văn hoá, con người Hòa Bình nhân văn, tiến bộ, phồn vinh và hạnh phúc./.
