Hòa Bình không chịu ảnh hưởng lớn sự đồng hóa của chính quyền phương Bắc, bởi thủ phủ của chính quyền phương Bắc chỉ nằm ở Mê Linh (ngay bên cạnh) trong một thời gian rất ngắn; còn chủ yếu là ở Luy Lâu, Long Biên, Tống Bình … tức là vùng đồng bằng châu Thổ. Chính vì thế, những chính sách áp bức, bóc lột của chính quyền đô hộ chưa thể với tới đồng bào các dân tộc ở miền rừng núi, mà chỉ có thể thực hiện được đối với nhân dân ở vùng đồng bằng. Tuy nhiên, không phải vì thế mà nhân dân Hòa Bình không tham gia vào công cuộc đấu tranh chống lại ách áp bức của phong kiến phương Bắc trên khắp đất nước ta.

Từ năm 1891, quân Pháp tập trung số lớn lực lượng nhằm tiêu diệt nghĩa quân Đề Kiều, Đốc Ngữ. Đốc Ngữ chiến đấu rất ngoan cường, mưu trí, được đồng bào Mường nhiệt liệt ủng hộ. Ông hoạt động trên địa bàn từ Hưng Hóa đến Chợ Bờ. Đêm 29 rạng ngày 30-1-1991, nghĩa quân Đốc Ngữ đã tấn công đồn Chợ Bờ, tiêu diệt tên Quyền Phó công sứ tỉnh Phương Lâm và hai tên Pháp

Trong lịch sử hàng ngàn năm qua, các dân tộc anh em chung sống ở Hòa Bình đã phải cùng nhau đấu tranh vật lộn với thiên nhiên và xã hội để tồn tại và phát triển. Trong đó, điển hình là những phong trào nông dân chống áp bức phong kiến, đánh đuổi giặc ngoại xâm, giữ vững sự ổn định, độc lập và toàn vẹn lãnh thổ đất nước.